Skip het menu

Omgaan met natte en droge periodes rond de Grebbedijk

Je zou het bijna vergeten nu de herfstregen weer tegen de ramen klettert, maar de zomer van 2022 was extreem droog. Dat veel water een dijk kan beschadigen weten de meesten wel. Maar grote droogte kan een dijk ook zwaar belasten. Paul van Breukelen, gebiedscoördinator rayon zuid voor Waterschap Vallei en Veluwe, kent de Grebbedijk als geen ander. Vroeger lette hij op het weer vanwege hoge waterstanden, maar tegenwoordig zijn te lage waterstanden ook een risico.

De gevolgen van droogte

‘De stabiliteit van de Grebbedijk wordt gevormd door een dikke laag klei. Daarnaast zijn de bloemen en het gras op de dijk niet alleen mooi, ze hebben ook een functie. Met hun dichte wortels zorgen de planten voor extra sterkte. Je ziet het natuurlijk meteen aan het gras wanneer het droog is. Als de droogte lang aanhoudt, kunnen er scheuren ontstaan in de klei eronder. Een beetje zoals je soms op de bodem van een opgedroogde modderpoel ziet,’ vertelt Paul. Gelukkig zijn deze dijken behoorlijk zelf herstellend. De dijk ligt er op dit moment groen bij en Paul is tevreden over de staat van de dijk. ‘De scheuren die we door de droogte zagen zijn allemaal weer dicht getrokken toen het ging regenen. Het gras was ook weer snel groen. Ik ben blij dat de dijk zo goed door de droogte is gekomen nu het weer regent.’ 

Paul van Breukelen, gebiedscoördinator rayon zuid voor Waterschap Vallei en Veluwe

Dijkschouw

Inmiddels heeft Paul het alweer druk met de voorbereidingen voor het najaar. ‘We hebben net weer een dijkschouw gedaan. We lopen dan langs de dijk en noteren precies wat er allemaal moet gebeuren voor het stormseizoen. Denk aan het schoonmaken van sloten, of het weghalen van een dode boom. Ook bekijken we de grasmat en controleren we of alle schuiven in het gebied goed werken. Dat is belangrijk, want wanneer het water bij een hoge waterstand over de zomerdijk dreigt te lopen zetten we de schuiven open. Dan kan het water gecontroleerd het achterland in stromen, zonder de dijk te beschadigen.

Paul van Breukelen op de dijk 

Alles waar iets aan gedaan moet worden houden we bij in een digitaal systeem. De aannemer kan daar ook in, zodat hij precies weet wat waar moet gebeuren. Een aantal hectometerpaaltjes op de dijk zijn nu aan vervanging toe bijvoorbeeld. Die zijn belangrijk, want die paaltjes gebruiken we om aan elkaar te vertellen waar iets aan de hand is op de dijk.’  

Het nieuwe ontwerp en onderhoud

Of het nu om droge of natte periodes gaat, goed onderhoud is essentieel voor de veiligheid van een dijk. De ontwerpers van de verbeterde Grebbedijk moeten daar dus rekening mee houden. ‘Voor een stevige grasmat is het belangrijk dat we goed kunnen maaien. Zo houden we ook de muizen onder controle, want die houden niet van kort gras,’ legt Paul uit. ‘Het talud is op dit moment aan de schuine kant, waardoor machines bij nat weer kunnen wegglijden. Een minder stijl talud is gunstig. En verder moet er voldoende plek zijn om het maaisel af te voeren.’